Przy spełnieniu określonych warunków, przejęcie spółki nie musi skutkować powstaniem przychodu, ani dla przejmującej spółki ani dla jej 100% udziałowca.
Fuzja spółek
Polska spółka z o.o. zajmująca się oprogramowaniem przejmowała inną spółkę z o.o. o tym samym profilu działalności. Obie należą do międzynarodowego koncernu. Jedynym, 100% udziałowcem obu spółek jest również należąca do koncernu subholdingowa niemiecka spółka GmbH. Spółka przejmująca zapytała Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, czy w przypadku fuzji nie będzie zmuszona do rozpoznania przychodu podatkowego, o którym mowa w ustawie o CIT, oraz czy przychód nie powstanie po stronie jedynego, niemieckiego udziałowca.
Połączenie przez przejęcie
Spółka wyjaśniła, że celem fuzji jest uproszczenie struktury koncernu i redukcja kosztów administracyjnych, a nie jest nim unikanie opodatkowania. Jedyny wspólnik nie osiągnie dzięki fuzji żadnych korzyści podatkowych. Zaoszczędzi natomiast na kosztach utrzymywania i administrowania dwóch odrębnych podmiotów. Fuzja nastąpi w oparciu o art. 492 § 1 pkt 1 Kodeksu spółek handlowych (tzw. połączenie przez przejęcie) - spółka przejmująca uzyska cały majątek spółki przejmowanej w zamian za udziały, które otrzymają wspólnicy przejętej spółki. Przedmiotem przejęcia będzie również ogół praw i obowiązków (sukcesja generalna, o której mowa z art. 16h ust. 3 ustawy o CIT).
Side stream merger
Spółka przejmująca dla celów podatkowych przyjmie wartość składników majątkowych spółki przejmowanej w wartości zgodnej z jej księgami podatkowymi. Ponieważ niemiecki udziałowiec posiada 100% udziałów w obu spółkach, będzie to fuzja spółek sióstr, określana mianem side stream merger. Nowo utworzone udziały będą odpowiadać wartości rynkowej majątku spółki przejmowanej i uzyska je jedyny udziałowiec. Przyjęta przez niego do celów podatkowych wartość tych udziałów nie będzie wyższa od wartości udziałów w spółce przejmowanej.
Przesłanki zwolnienia z opodatkowania
Dyrektor KIS odpowiedział na oba pytania twierdząco. Po pierwsze, zgodnie z zasadą kontynuacji, z mocy prawa spółka przejmująca po połączeniu ze spółką przejmowaną przyjmie dla celów podatkowych wartość składników jej majątku wynikającą z ksiąg podatkowych. Przyjęta przez jedynego udziałowca (spółkę niemiecką) dla celów podatkowych wartość udziałów przydzielonych przez spółkę przejmującą nie będzie bowiem wyższa niż wartość udziałów w spółce przejmowanej, jaka byłaby przyjęta przez tego udziałowca dla celów podatkowych gdyby do fuzji nie doszło. Wartość nieruchomości położonych na terytorium Polski lub praw do takich nieruchomości nie stanowi również, bezpośrednio ani pośrednio, co najmniej 50% wartości aktywów spółki przejmowanej.
Organ podatkowy przyznał również, że fuzja spółek nie zrodzi po stronie niemieckiego udziałowca powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu, bowiem połączenie spełnia wskazane w ustawie o CIT do tego warunki: a) udziały w spółce przejmowanej nie zostały nabyte lub objęte w wyniku wymiany udziałów albo przydzielone w wyniku innego łączenia lub podziału podmiotów, b) przyjęta przez spółkę niemiecką dla celów podatkowych wartość udziałów przydzielonych przez spółkę przejmującą nie jest wyższa niż wartość jaką by przyjęła gdyby do łączenia nie doszło, c) fuzja zostanie przeprowadzone z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, a jej głównym lub jednym z głównych celów nie będzie uniknięcie ani uchylenie się od opodatkowania, d) zarówno spółka przejmująca, jak i spółka przejmowana mają oraz będą miały, w momencie połączenia, siedziby na terytorium Polski i będą podlegały nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób prawnych, e) spółka niemiecka jest podmiotem wymienionym w Załączniku nr 3 do ustawy o CIT (interpretacja nr 0114-KDIP2-2.4010.350.2023.2.SP z 18 września 2023 r.).
Podsumowanie
Umiejętne wykorzystywanie dostępnych w prawie spółek procedur pozwala na dokonywanie zmian korporacyjnych bez konieczności ponoszenia niepotrzebnych ciężarów fiskalnych. Ważne by wdrażając rozwiązania przewidziane w Kodeksie spółek handlowych robić to mając na uwadze odpowiednie regulacje ustaw podatkowych i spełnić wymagane przez nie przesłanki uprawniające do uwolnienia od opodatkowania przeprowadzanych transakcji.
Autor: Robert Nogacki, radca prawny, partner zarządzający, Kancelaria Prawna Skarbiec, specjalizująca się w doradztwie prawnym, podatkowym oraz strategicznym dla przedsiębiorców
